Thôi Hộ

Thôi Hộ (崔護) tự Ân Công (殷功), người ở Bác Lăng là một thi nhân đời Trung Đường. Chưa thấy có tài liệu nào nói về năm sinh năm mất của ông.

Thôi Hộ đỗ tiến sĩ năm Trinh Nguyên thứ 12 (796), làm quan đến Lĩnh Nam tiết độ sứ. Thơ ông Toàn Đường thi còn chép 6 bài, trong đó Đề Đô thành Nam trang được lưu truyền rộng rãi nhất.

Nhận xét về thơ của ông, hậu thế đã dùng những mỹ từ tán tụng mà bất cứ thi nhân nào cũng mơ ước. (Trong đó có những câu như: 完美无缺的艺术造诣 - Hoàn mỹ vô khuyết đích nghệ thuật tạo nghệ).

---

Đề đô thành Nam trang

Nguyên tác chữ Hán: 題都城南莊 去年今日此門中, 人面桃花相映紅; 人面不知何處去, 桃花依旧笑春风

Phiên âm: Đề đô thành Nam trang [1] Khứ niên kim nhật thử môn trung Nhân diện đào hoa tương ánh hồng Nhân diện bất tri hà xứ khứ Đào hoa y cựu tiếu xuân[2] phong.

Dịch nghĩa:

Đề thơ ở trại phía Nam Đô Thành

Ngày này năm ngoái tại cửa đây
Hoa đào và mặt người cùng ánh lên sắc hồng
Gương mặt người xưa giờ không biết chốn nao
(Chỉ thấy) hoa đào vẫn như cũ cười với gió Xuân.

Các bản dịch thơ:

Đề thơ ở trại phía Nam Đô Thành

Năm xưa cửa ấy ngày này,
Hoa đào đua nở cho ai thêm hồng.
Nay đào đã quyến gió đông,
Mà sao người đẹp bềnh bồng nơi nao.

Bản dịch: Tản Đà


Hôm nay, năm ngoái, cửa cài
Hoa đào ánh với mặt người đỏ tươi
Mặt người chẳng biết đâu rồi
Hoa đào còn đó vẫn cười gió đông.


Bản dịch: Trần Trọng Kim

---

1. Xem giai thoại về bài thơ này Ở đây.
2. Câu này nhiều người cho rằng phải là: 桃花依舊笑冬風.(Đào hoa y cựu tiếu đông phong) thì mới đúng. Nhưng theo nhiều tài liệu thì nó là chữ Xuân (春). Ở đây dùng từ Xuân.

Ngũ nguyệt thủy biên liễu

Nguyên tác chữ Hán: 五月水边柳 结根挺涯涘，　 垂影覆清浅。　 睡脸寒未开，　 懒腰晴更软。　 摇空条已重，　 拂水带方展。　 似醉 烟景凝，　 如愁月露泫。　 丝长鱼误恐，　 枝弱禽惊践。　 长别几多情，　 含春任攀搴。

Phiên âm: Ngũ nguyệt thủy biên liễu Kết căn đĩnh nhai sĩ,　 Thùy ảnh phúc thanh tiên.　 Thụy kiểm hàn vị khai,　 Lãn yêu tình cánh nhuyễn.　 Dao không điều dĩ trọng,　 Phất thủy đái phương triển.　 Tự túy yên cảnh ngưng，　 Như sầu nguyệt lộ huyễn.　 Ti trường ngư ngộ khủng,　 Chi nhược cầm kinh tiễn.　 Trường biệt kỉ đa tình,　 Hàm xuân nhậm phàn khiên.

Dịch nghĩa:

Tháng năm liễu rũ ven bờ

Rễ cây bện với nhau mọc xỉa ra đất ven bờ
Bóng cây rũ xuống soi mình trên dòng nước xanh.
(Khuôn mặt) ngái ngủ chưa chịu thức mở,
Thân cành lười biếng càng thêm vẻ ẻo lả.
Dao động trong khoảng trời nhánh cây như quá mệt nhọc,
Quét nhẹ mặt nước (lăn tăn) trôi dạt
Như say khói sóng, ánh dương ngừng lại
Cùng với nỗi sầu vầng trăng nhỏ lệ.
Tơ dài khiến cá lầm sợ hãi
Nhành cây yếu lũ chim bay loạn cả lên
Chia tay biền biệt biết bao là tình
Ôm giữ mùa Xuân mặc kệ (ai) muốn nhổ đi.

Các bản dịch thơ:

Tháng năm liễu rũ ven bờ

Liễu ven bờ khoe rễ
Bóng rũ chìm vũng xanh.
Giấc sầu miên mê mãi
Ẻo lả biếng thân mình.
Đong đưa nhành cây uốn
Phơ phất dãi nước quanh.
Say khói vầng dương đọng,
Chất sầu lệ trăng in
Cá lầm tơ dài: hoảng
Cây sợ cành yếu: kinh.
Ly biệt tình bao dứt,
Ôm Xuân mặc người ganh.



Bản diệt: Ngao_0p

---

Quận trai tam nguyệt hạ tuần tác
（dĩ hạ tam thủ nhất tác trương hựu tân thi ）


Sau khi Ngao_0p chuyển dịch xong sẽ đưa lên!

---

Sơn kê vũ thạch kính


Sau khi Ngao_0p chuyển dịch xong sẽ đưa lên!

---

Tam nguyệt ngũ nhật bồi Bùi đại phu phiếm Trường sa Đông hồ


Sau khi Ngao_0p chuyển dịch xong sẽ đưa lên!

---

Vãn kê


Sau khi Ngao_0p chuyển dịch xong sẽ đưa lên!

---