Đại Nam Quốc Sử diễn ca

Vài dòng về tác phẩm:

Tác phẩm ”Đại Nam quốc sử diễn ca” do Phạm Đình Toái hoàn chỉnh trên cơ sở sửa cuốn ”Quốc sử diễn ca” của Lê Ngô Cát (Biên tu quốc sử quán, án sát Cao Bằng, quê Chương Mỹ, Hà Đông).

Tương truyền khi Lê Ngô Cát làm xong, vua Tự Đức khen, thưởng cho một tấm lụa và hai đồng tiền vàng, và Lê Ngô Cát đã làm hai câu vui khi bạn bè đến chúc mừng: ”Vua khen thằng Cát có tài, ban cho chiếc khố với 2 đồng tiền”. Sách viết xong, vua và nhiều quan văn khen ngợi. Quan Bình chuẩn Đặng Huy Trứ đọc rất thích và cho đem khắc in lần đầu, năm 1870, ở hiệu Trí Trung Đường, Hà Nội. Sau đó, trong nhiều năm, tác phẩm này đã được tái bản, khoảng 14 lần, cả ở trong Nam và ngoài Bắc, hoặc bằng chữ Nôm, hoặc bằng Quốc ngữ.

Nhiều người, trước đây cũng như hiện nay, đã thuộc lòng thích thú toàn bộ hoặc một số đoạn của ”Đại Nam quốc sử diễn ca”. Nhiều nhà nghiên cứu đánh giá cao tác phẩm này, coi là cuốn diễn ca lịch sử nổi bật trong các cuốn diễn ca lịch sử ở Việt Nam (Chương Thâu), là anh hùng ca của Việt Nam (Hoàng Thiếu Sơn, Tri Tân 12-1943)... [...]

Công của Phạm Đình Toái trong việc sửa chữa tác phẩm của Lê Ngô Cát rất lớn: từ 3774 câu của nguyên tác, ông đã cắt bớt, chỉ lấy 738 câu (1 phần 5), sáng tác thêm 1.262 câu để tác phẩm chỉ còn 2.054 câu (bớt đi 1.720 câu), mà vẫn giữ được nội dung, nhưng giản dị, trang nhã hơn...


Nguồn internet

---

Mục lục

A. Thời kỳ mở nước (Thế kỷ 29 - thế kỷ 2 TCN)

I. Nhà Hồng Bàng (2879 - 256 TCN)

1. Mở đầu
   
2. Kinh Dương vương
   
3. Lạc Long Quân và Âu Cơ
   
4. Hùng vương và nước Văn lang
   
5. Giao thiệp với Trung Hoa
   
6. Chuyện Phù Đổng Thiên vương
   
7. Chuyện Sơn tinh và Thủy tinh
   
8. Chuyện Chử Đồng tử và Tiên dung
   
9. Hết đời Hồng Bàng

II. Nhà Thục (258 - 207 TCN)

1. Thần Kim quy giúp vua Thục
   
2. Trung quốc đánh Âu Lạc
   
3. Trọng Thủy và Mị Châu
   
4. Triệu Đà diệt Thục

III. Nhà Triệu (207 - 111 TCN)

1. Triệu Vũ vương thần phục nhà Hán
   
2. Triệu Văn vương và Triệu Minh vương
   
3. Cù thị xin nhập Hán
   
4. Lữ Gia phá mưu Cù Thị
   
5. Hán đánh Nam Việt
   
6. Nhà Triệu mất

B. Thời kỳ chống Bắc thuộc (Thế kỷ 2 TCN - thế kỷ 10 SCN)

IV. Nhà Hán và Hai bà Trưng (111 TCN 43 SCN)

1. Chính sách nhà Tây Hán
   
2. Hai bà Trưng dựng nền độc lập

V. Giao Châu trong thời Bắc thuộc (43 - 544)

1. Chính sách nhà Đông Hán
   
2. Lý Tiến, Lý Cầm làm quan nhà Hán
   
3. Họ Sĩ tự chủ
   
4. Bà Triệu Ẩu đánh Ngô
   
5. Ngô Tấn tranh nhau Giao Châu
   
6. Chính sách nhà Tấn
   
7. Họ Đỗ ba đời làm thứ sử
   
8. Giao châu loạn

VI. Nhà Tiền Lý (544 - 603)

1. Lý Nam Đế dựng nền độc lập
   
2. Triệu Quang Phục phá Lương
   
3. Lý Phật Tử đánh Triệu quang Phục
   
4. Lý Phật Tử hàng Tùy

VII. Nền đô hộ của nhà Đường (603 - 905)

1. An nam đô hộ phủ
   
2. Mai Thúc Loan khởi nghĩa
   
3. Giặc Đồ Bà
   
4. Phùng Hưng khởi nghĩa
   
5. Chuyện Lý Ông Trọng
   
6. Quan lại nhà Đường
   
7. Giặc Nam Chiếu
   
8. Cao Biền dẹp Nam Chiếu

C. Thời kỳ xây dựng Độc lập và thống nhất (Thế kỷ thứ 10)

VIII. Nhà Ngô (906 - 967)

1. Họ Khúc dấy nghiệp
   
2. Ngô Quyền phá quân Nam Hán
   
3. Dương Tam Kha tiếm ngôi
   
4. Nhà Ngô phục hưng

IX Nhà Đinh và nhà Tiền Lê (967 1009)

1. Thập nhị sứ quân
   
2. Đinh Bộ Lĩnh hợp nhất quốc gia
   
3. Chính sách nhà Đinh
   
4. Nhà Đinh mất ngôi
   
5. Lê Hoàn phá quân Tống
   
6. Nhà Lê thất chính

D. Thời kỳ phát triển (Thế kỷ 11 - đầu thế kỷ 19)

X. Nhà Hậu Lý (1010 - 1225)

1. Lý Thái Tổ
   
2. Lý Thái Tông bình Nùng, phục Chiêm
   
3. Lý Thánh Tông, một ông vua nhân dũng
   
4. Bà Ỷ Lan nhiếp chánh
   
5. Lý Thường Kiệt bại Chiêm, phá Tống
   
6. Lý Thần Tông khuyến khích việc nông
   
7. Đỗ Anh Vũ lộng quyền
   
8. Tài kinh quốc của Tô Hiến Thành
   
9. Lý Cao Tổ thất chính
   
10. Quách-Bốc chiếm kinh-thành
    
11. Họ Trần giúp vua Lý
    
12. Lý Huệ Tông phát điên
    
13. Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng

E. Thời Kỳ Thịnh Trị (1226 - 1340)

XI. Nhà Trần (Thời kỳ thịnh trị: 1226 - 1340)

1. Những việc cải cách đầu tiên
   
2. Văn học và võ công
   
3. Phong tục đời Trần
   
4. Đức độ và chánh trị của Trần Thánh tông
   
5. Trần Hưng Đạo phá Mông Cổ
   
6. Anh tông và Minh tông
   
7. Việc đánh dẹp về đời Hiến tông

XII. Nhà Trần (Thời kỳ suy vi: 1341 - 1400)

1. Nhà Trần bắt đầu suy
   
2. Dương Nhật Lễ tiếm vị
   
3. Chiêm Thành xâm nhiễu
   
4. Lê Quý Ly phế lập

XIII. Nhà Hồ và giặc nhà Minh (1400 - 1418)

1. Nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần
   
2. Quân Minh diệt nhà Hồ
   
3. Trần Giản Định chống Minh
   
4. Trần Trùng Quang chống Minh
   
5. Quân Minh chiếm toàn cõi Đại Việt
   
6. Chính sách nhà Minh

XIV. Nhà Hậu Lê (Thời kỳ thống nhất: 1418 - 1526)

1. Lê thái Tổ phá giặc Minh
   
2. Nhà Lê kiến quốc
   
3. Lê Nghi Dân cướp ngôi
   
4. Thời kỳ toàn thịnh: Lê Thánh tông
   
5. Nhà Lê bắt đầu suy
   
6. Loạn Trần Cảo và Trịnh Duy Sản
   
7. Chính quyền tan rã
   
8. Mạc Đăng Dung chuyên quyền

XV. Nhà Mạc (1527 1592)

1. Ngoại giao và nội chính của Mạc Đăng Dung
   
2. Nguyễn Kim khởi nghĩa phù Lê
   
3. Trịnh Kiểm tiến quân ra Bắc
   
4. Nguyễn Hoàng vào Hóa Châu
   
5. Trịnh Mạc phân tranh
   
6. Trịnh Tùng chấp chính
   
7. Trịnh Tùng diệt Mạc

XVI. Nhà Lê Trung hưng (Vua Lê Chúa Trịnh: 1593 - 1729)

1. Giao thiệp buổi đầu với Trung hoa
   
2. Trịnh Tùng xưng chúa
   
3. Trịnh Tráng tăng quyền phủ chúa
   
4. Trịnh Tạc đánh Nguyễn và Mạc
   
5. Trịnh Căn và nhà Thanh
   
6. Triều thần nhà Lê
   
7. Những việc cải cách về thời Trịnh Cương

XVII. Nhà Lê suy vi (Trịnh Nguyễn phân tranh: 1729 - 1782)

1. Chính sách đồi bại của Trịnh Giang
   
2. Sự loạn lạc ở Bắc hà
   
3. Trịnh Doanh và Lê Hiển tông
   
4. Trịnh Doanh và Trịnh Sâm dẹp loạn
   
5. Trịnh Sâm đánh chúa Nguyễn
   
6. Trịnh Sâm hỏng mưu thoán đoạt
   
7. Đặng Thị Huệ lộng quyền

XVIII. Cuối đời nhà Lê (1783 - 1786)

1. Loạn kiêu binh ở kinh thành
   
2. Nguyễn Huệ ra Bắc lần thứ nhất
   
3. Chúa Trịnh Khải bị bắt
   
4. Nguyễn Huệ trả quyền Lê Hiển tông
   
5. Quân Tây sơn rút về Nam
   
6. Triều đình vua Lê Chiêu Thống
   
7. Nguyễn Hữu Chỉnh chuyên quyền

XIX. Nhà Nguyễn Tây Sơn (1787 - 1802)

1. Quân Tây sơn ra Bắc lần thứ hai
   
2. Lê Chiêu Thống chạy dài
   
3. Nguyễn Huệ đặt chức Giám quốc ở Bắc hà
   
4. Quân nhà Thanh sang nước ta
   
5. Triều đình thời Lê mạt
   
6. Quang Trung đại phá quân Thanh
   
7. Cuộc lưu vong của Lê Chiêu Thống

F. Tổng kết

---